چگونگي پيدايش ايده در ذهن

شكل گيري يك ايده يا اختراع مي تواند علل مختلفي داشته باشد، اما دو علت در بين علل نقش اصلي و مهم تري را ايفا مي كنند كه آنها عبارتند از نياز و محيط.

الف) نياز: نياز از جمله علت هاي اساسي اختراع انسان ها به شمار مي آيد و همين نيازمندي است كه او را ناگزير به ابداع و اختراع و اكتشاف براي بر طرف كردن نيازهايش مي كند. انسان هنگام نيازمندي از دو حالت خارج نيست. در حالت اول نياز خود را بررسي و راه حل مناسبي انتخاب مي كند كه در اين حالت موجب توانمندي و قدرتمند شدن فرد در ارائه ايده مي شود در حالت دوم، فرد نسبت به نياز خود بي تفاوت مي گذرد و در نتيجه ضعف و ناتواني او را در ارائه ايده به همراه خواهد داشت. بنابراين كسي مي تواند مخترع و مبتكر باشد كه نسبت به نيازهايش احساس وظيفه كند و بي تفاوت از كنار آنها عبور ننمايد و همواره به دنبال راه حل هاي جديد باشد. مخترعان از تلفيق ايده هاي موجود و تغيير و تعديل آنها ايده تازه اي به وجود مي آورند و يا مثلا از كندو كاو در راه هاي موجود براي حل يك  مسئله و تغيير يا تعديل آنها راه حل تازه اي براي همان مسئله ارائه مي كنند.

ب) محيط: محيط نيز از جمله علت هاي مهم و اساسي در مخترع شدن افراد به شمار مي آيد. در اين مبحث واژه محيط، اطلاقي عام دارد و شامل خانواده، مدرسه، دانشگاه و ديگر جوامع مي شود. اگر فرد در محيطي واقع شود كه به خلاقيت و نوآوري اهميت ويژه اي بدهند، كم كم افراد راغب به پا نهادن عرصه هاي نو آوري و انجام ابتكارات مي شود.

چگونه موانع راه اختراعمان را بشكنيم؟

براي استقامت در برابر شكستها و غلبه بر مشكلات و عبور از موانع، بايد ذهن خود را همانند بدنمان رشد و پرورش دهيم، اين كار نيازمند تلاش و تمرين و مطالعه بر مسائل و ايده هاي است كه در نظر داريم. گاه هنگام حل يك مسئله، ديدگاه بسيار نامناسبي به سراغمان مي آيد. چنين تصور مي كنيم كه گويا مغز ما از حل آن مشكل عاجز است و استقامت در برابر موانع را ندارد در اين حالت بايد افكار و تصورات منفي را از ذهن خود دور كنيم و بدانيم كه راه هاي طلايي حل يك مسئله با يك بار و در زمان مشخص و عجله و سريع السير ظاهر نخواهد شد. بنابراين بايد با تامل بيشتر و تفكر مداوم راه حل مناسب را بر گزينيم. نمونه اي از روش مواجهه با موانع و برداشتن سدها و شكستها را به اين صورت بيان مي كنيم كه اگر ما ايده اي داشته باشيم و آن ايده منطقه كوچكي از افكار ما را به خود معطوف كرده باشد، و ما نتوانسته باشيم راه حل  مناسب را انتخاب كنيم. بايد منطقه بزرگ تري از افكار و مطالعاتمان را در گير مسئله كنيم تا راه حل مناسب را براي حل مسئله در حيطه اي گسترده تر از افكارمان باز يابيم. به اين روش، فضاي بيشتري را براي پرواز افكار خود گشوده ايم و هر چه انديشه بتواند در فرازهاي بالاتر و گسترده تر به پرواز در آيد نتايج مطلوب و شگفت انگيز تري را به دست خواهد آورد.